“Theo định nghĩa, tuổi thanh thiếu niên là tuổi bị đảo lộn, mất phương hướng một cách xuất sắc. “
Marc Doré
Tuổi thanh thiếu niên, một thời kỳ quan trọng cho lòng tự tôn
Tuổi mới lớn kết tinh tất cả các vấn đề của lòng tự tôn: sự thừa nhận, sự thuộc về, hình ảnh bản thân, sự khẳng định bản sắc của bản thân một người. Đó là một thời kỳ rất mong manh. Ba chiều hướng chính rất quan trọng ở lứa tuổi này và sẽ ảnh hưởng đến việc xây dựng lòng tự tôn của thanh thiếu niên: mối quan hệ của anh ta với cơ thể, mối quan hệ với người khác và cuối cùng, mối quan hệ của anh ta với chính mình.
Vị thành niên và mối quan hệ của anh ta với cơ thể
“Doc”, diễn giả nổi tiếng trên đài phát thanh tại Pháp cho các thanh thiếu niên được nói ra và Doc sẽ trả lời cho sự khó chịu về thể chất hoặc cảm xúc của họ, thường lặp lại: “Không vấn đề gì đâu! Cơ thể của bạn đang thay đổi! »Thật vậy, ở độ tuổi đó, sự biến động nội tiết tố của tuổi dậy thì làm cuộc sống của thanh thiếu niên chúng ta trở nên rất phức tạp, đây lại là nhóm thường khá xấu hổ về cơ thể của mình. Việc nhận thức về vóc dáng của thanh thiếu niên ảnh hưởng rất nhiều đến lòng tự tôn của họ, đặc biệt là nếu nó không phù hợp (dù chỉ trong một khoảng thời gian ngắn) với các tiêu chuẩn sắc đẹp hiện tại (có thể nói là ảnh hưởng này khá thường xuyên). Sự biến đổi này tất nhiên được tăng cường bởi mong muốn gắn bó trong một mối quan hệ thân mật tình dục nào đó, với thật nhiều ảo tưởng, những lời từ chối và thất vọng – sẽ làm tăng thêm sắc thái, làm tối đi hoặc làm sáng tỏ hình ảnh mà họ có về bản thân. Tuy nhiên, nói chung, ta có thể nói rằng mối quan hệ mà thiếu niên có với cơ thể của mình dẫn đến lòng tự tôn rất không ổn định, giống như những biến đổi mà anh ta phải trải qua.
Vị thành niên và mối quan hệ của anh ta với người khác
Cần độc lập khỏi bậc quyền hành và mong muốn thuộc về một nhóm: đây là nghịch lý lớn của thiếu niên. Một mặt, anh ta từ chối bất kỳ hình thức quyền lực nào, mà anh ta coi là một trở ngại cho sự tự do của mình (cán bộ nhà trường, phụ huynh). Anh ta thậm chí có thể bắt chước các “mô hình phản ngược” mang tính vi phạm, điều này sẽ thúc đẩy anh ta áp dụng một số hành vi “rủi ro” nhất định. Mặt khác, anh ta cảm thấy cần phải có một cuộc sống xã hội mãnh liệt, với những người “hiểu được mình”, như cách cha của Léa kể lại, đây là người mà thiếu niên có thể chia sẻ những trải nghiệm mới của mình.
Sự định danh với một nhóm bạn bè, hay còn hơn thế, với sự nổi loạn khi đối mặt với quyền lực (ngay cả khi cả hai thường đi đôi với nhau), là một trong những chìa khóa để có lòng tự tôn ở lứa tuổi này. Hơn nữa, những người trẻ không có bạn bè thường có hình ảnh xấu hơn về bản thân.hơn những người hòa nhập tốt khác. Sau đó, họ ẩn náu trong một tòa thành (máy tính, thế giới ảo, trí tưởng tượng, sự đơn độc) và thấy mình ít có khả năng sống trong xã hội, điều này hầu như không giúp ích gì cho lòng tự tôn vốn đã mong manh của họ.
Vị thành niên và mối quan hệ của anh ta với chính mình
Thanh thiếu niên, ngay cả khi vẫn đang ngụp lặn trong sự bất ổn, phải đưa ra những lựa chọn quan trọng, chẳng hạn như việc học, điều mà hầu hết thời gian, xác định một phần lớn cuộc đời anh ta. Cũng chính tại thời điểm này, các giá trị của anh ta, niềm tin của anh ta, ngược lại, trở nên khá ổn định (ví dụ: “Chính bằng cách học tập ở trường, tôi sẽ có được công việc tốt” hoặc “Tôi làm mọi thứ để có thể độc lập về tài chính và bố mẹ khỏi lo lắng”). Những giá trị và niềm tin này, theo thời gian, sẽ hình thành những đặc điểm tính cách của người lớn trong tương lai và cho anh ta “kế hoạch cuộc đời” của mình. Lòng tự tôn là điều cần thiết ở đây, vì thanh thiếu niên sẽ phát triển phần lớn theo giá trị mà anh ta mang lại cho bản thân (hoặc mà chúng ta trao cho anh ta): anh ta có thể sẽ bắt đầu học cao nếu đây là những kỳ vọng của cha mẹ anh ta. Ngược lại, nếu anh ta có lòng tự tin tốt, anh ta có thể không lắng nghe cha mẹ và học những gì mình thích dù không có sự ủng hộ của họ. Cuối cùng, nếu thanh thiếu niên có hình ảnh xấu về bản thân, anh ta sẽ có xu hướng làm theo lời khuyên của bạn bè, gia đình hay người tư vấn hướng nghiệp, ngay cả khi nó không phù hợp với anh ta.
Video tóm tắt những điều cần nhớ:
Các bài viết được biên tập theo cuốn sách Phát triển lòng tự tôn (Développer son estime de soi), 2012, tác giả Marie-Laure Cuzarq
Vân Anh dịch, biên tập và trình bày
—- (*) Bản quyền bài viết thuộc về Viện Tâm Lý Học & Truyền Thông. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả và nguồn là “Nguồn: Viện Tâm Lý Học & Truyền Thông”. Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ. Fanpage Viện Tâm Lý Học & Truyền Thông: https://www.facebook.com/InstituteofPsychologyandMedia